قلعه گردکوه یا گنبدان دژ از مشهورترین قلعه های ایران، در رشته کوه البرزاست

سیده فریبا شاهچراغ کارشناس جغرافیا :
“قلعه ی زیبای گردکوه فراز و نشبب های زیادی در طول تاریخ به خود دیده است.”
سیده فریبا شاهچراغ کارشناس جغرافیا و فعال فرهنگی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبر تحلیلی تیتر یک با اشاره به قلعه گردکوه به عنوان یکی از قلعه های مهم اسماعیلیان در شهرستان دامغان بیان کرد:
قلعه گردکوه یا گنبدان دژ از مشهورترین قلعه های ایران، در رشته کوه البرزاست. کاربرد این قلعه نظامی و با اهداف دفاعی ساخته شده است. وی گفت: قلعه گردکوه از آثار باستانی شهرستان دامغان، در 18 کیلومتری غرب دامغان قرار دارد. فاصله ی آن تا روستای حاجی آباد رضوه حدودا 8 کیلومتر و مسیر رفت و آمد آن کوهستانی و صعب العبور است.
این فعال اجتماعی با بیان این مطلب که دامغان قدمت تاریخی بسیار کهنی دارد خاطرنشان کرد:
قدمت شهرستان دامغان به دوره اشکانی می رسد و به شهر پارتی نیز معروف است، در گذشته به نام های صددروازه و هکاتم پلیس شناخته می شد. و مدتی هم پایتخت ایران بودبه همین خاطر آثار باستانی منحصر به فردی دارد.
شاهچراغ افزود : قلعه گرد کوه یکی از این آثار ارزشمند است که هم نشان اساطیری دارد و هم هویت تاریخی ان مشخص است و از لحاظ موقعیت طبیعی یکی از قدیمی ترین پناه گاه های مستحکم و غیر قابل تسخیر اسماعیلیان در ایران بوده است.
این کارشناس جغرافیا علت نامگذاری این قلعه به گردکوه را، گنبدی شکل بودن کوه عنوان کرد و تصریح کرد:
ارتفاع آن هزار متر و طول آن حدود 500کیلومتر است. در اطراف قلعه چند عمارت با کاربرد دیده بانی ساخته شده است. که در دوره های مختلف تاریخی مورد استفاده اقوام مختلف قرار داشت.
وی تاکید کرد:ساختمان های این قلعه از جنس سنگ و ساروج است و راه صعود به آن ازسمت شرق بوده است، ساختمان های دیده بانی به شکلی ساخته شده اند که راه صعود به قلعه را به طور کامل زیر نظر داشتند.
شاهچراغ با اشاره به وسایل زندگی، از جمله قطعه های سنگ آسیاب دستی و شکسته های ظروف سفالی که در این قلعه وجود دارد تصریح کرد:
این وسایل نشان از جریان زندگی در گذشته در این مکان دارد و با توجه به اینکه دوره اشکانیان دامغان پایتخت بوده است حکایت از کاربرد نظامی این قلعه دارد.

فریبا شاهچراغ تاکید کرد : این اثر باستانی امروزه به حمایت و توجه مسولان میراث فرهنگی نیاز دارد تا باز سازی و مرمت شود و از تخریب ان جلوگیری شود و این میراث ماندگار به دست آیندگان برسد.
این کارشناس جغرافیا در سخنان پایانی خود اظهار داشت :
این قلعه سربلند، فراز و نشیب های زیادی در طول تاریخ به خود دیده است، سرانجام در 25 اسفند سال 1378به ثبت ملی رسید.